Chu kỳ khủng hoảng kinh tế là gì? Chu kỳ khủng hoảng kinh tế chính là mọi quá trình phát triển kinh tế nào cũng luôn tồn tại những biến động khó lường, có thể là do sự thay đổi sản lượng, lạm phát, lãi suất hay kể cả tình trạng thất nghiệp,… Đó là những đặc điểm chung của một nền kinh tế thị trường, với cái nhìn lịch sử, nền kinh tế sẽ không tăng trưởng theo một trạng thái nhất định mà sẽ có lúc thăng, lúc trầm.
Các giai đoạn của chu kỳ khủng hoảng kinh tế
Chu kỳ khủng hoảng kinh tế bao gồm các giai đoạn: khủng hoảng, tiêu điều, phục hồi và hưng thịnh.
Khủng hoảng: là giai đoạn khởi đầu của một chu kỳ kinh tế mới. Giai đoạn này, hàng hóa ế thừa, tồn đọng, giá cả giảm mạnh, sản xuất trì trệ, công nhân thất nghiệp hàng loạt, xí nghiệp đóng cửa, tiền công hạ xuống. Tư bản mất đi khả năng thanh toán các khoản nợ, phá sản, lực lượng sản xuất bị tàn phá nghiêm trọng.
Tiêu điều: đặc điểm trọng tâm ở giai đoạn này là sản xuất ở trạng thái trì trệ, không tiếp tục đi xuống nhưng cũng chẳng hề tăng lên, thương nghiệp vẫn đình đốn, trì trệ hàng hóa được đem bán hạ giá, để rỗi nhiều vì không có nơi để đầu tư.
Để thoát khỏi tình trạng bế tắc, các nhà tư bản còn được trả lại tìm cách giảm chi phí bằng cách hạ thấp tiền công nhưng lại tăng cường độ và thời gian lao động của công nhân. Việc đổi mới tư bản cố định để làm tăng nhu cầu về tư liệu sản xuất và tư liệu tiêu dùng, tạo điều kiện cho sự phục hồi chung của nền kinh tế thị trường.
Phục hồi: là giai đoạn mà các xí nghiệp được hồi phục và mở rộng sản xuất. Công nhân được thu hút vào làm việc; vật giá tăng lên, lợi nhuận của tư bản do đó cũng phải tăng lên.
Hưng thịnh: là giai đoạn sản xuất phát triển vượt bậc, cao nhất mà chu kỳ trước đã đạt được. Nhu cầu và khả năng tiêu thụ hàng hóa tăng, xí nghiệp cũng được mở rộng và xây dựng thêm. Nhu cầu tín dụng tăng, ngân hàng cho vay tiền, năng lực sản xuất vượt quá sức mua của xã hội. Do đó sẽ tạo điều kiện cho một cuộc khủng hoảng kinh tế mới.
Những dấu hiệu của khủng hoảng kinh tế 10 năm xuất hiện
Dịch bệnh bùng phát
Dịch bệnh Covid-19 bắt đầu bùng phát tại Trung Quốc. Sau đó, nó lây lan trên toàn cầu khiến nền tâm lý thị trường rơi vào trạng thái khủng hoảng, hoảng loạn. Nguyên nhân của nỗi sợ hãi có thể khác nhau nhưng hành động của nó thì vẫn luôn có xu hướng lặp lại.
Sự sụp đổ của thị trường chứng khoán Mỹ
Kể từ cuối tháng 2/2020 chỉ trong vòng 3 tuần, thị trường chứng khoán Mỹ đã thực sự bị sụp đổ trước làn sóng của các nhà đầu tư. Từ mức đỉnh điểm ngày 12/2, chỉ số Dow Jones đã bị “bốc hơi” khoảng 9.300 điểm, tương đương với 32% giá trị. Trong khoảng thời gian này, phố Wall đã phải cần đến 3 lần để dừng giao dịch khẩn cấp do thị trường giảm giá quá mạnh (đều trên 7%).
Lần gần đây nhất thị trường chứng khoán Mỹ rơi vào trạng thái bán tháo khủng khiếp như vậy là từ chính cuộc khủng hoảng năm 2008, khi họ đã mất tới hơn 24% giá trị chỉ trong 10 phiên giao dịch.
Giá dầu thế giới lao dốc
Trong xu hướng bán tháo của các tài sản rủi ro, giá dầu trên thế giới cũng đã suy giảm rất mạnh kể từ đầu năm tới nay.
Thị trường nhập khẩu dầu thô lớn nhất là Trung Quốc đã buộc phải tạm dừng các hoạt động sản xuất do ảnh hưởng từ sự bùng phát của dịch bệnh và nhu cầu năng lượng trên toàn cầu cũng bị suy giảm nghiêm trọng.
Cuộc khủng hoảng còn đến từ phía nguồn cung cấp khi Nga và tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) không thể thống nhất với nhau về việc cắt giảm sản lượng khiến giá dầu ngay lập tức bốc hơi khoảng 20% chỉ trong vòng một ngày – mức giảm mạnh nhất kể từ sau chiến tranh vùng vịnh vào năm 1991.
Nhu cầu USD tăng đột biến
Chỉ trong khoảng 2 tuần vào cuối tháng 3, USD bất ngờ tăng khoảng 7%, chạm tới mức đỉnh của tháng 12/2016, bất chấp đón nhận động thái về việc cắt giảm lãi suất khẩn cấp của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Với việc nhu cầu nắm giữ “đồng bạc xanh” tăng đột biến ngoài do tính chất của một tài sản trú ẩn thì nó còn bởi một lý do còn quan trọng hơn đó chính là thanh khoản.
Chứng khoán Mỹ bị tụt dốc đã kích hoạt đến làn sóng bán tháo hỗn loạn của nhà đầu tư do không muốn mất trắng tay đi tài sản của mình. Thời điểm năm 2008, Mỹ nằm trong tâm của khủng hoảng, USD vẫn vững vàng đứng dậy và đi lên trong sự ngỡ ngàng của giới báo chí quan sát.
Chúng tôi hy vọng rằng với những thông tin trên mọi người sẽ có được một cái nhìn tổng quan, sâu rộng và chi tiết hơn về chu kỳ khủng hoảng kinh tế. Từ đó, mọi người sẽ có cái nhìn nhận thức hiểu biết, sâu rộng hơn về vấn đề này và tránh được những tổn hại nhất định cho mình nhé!